Otomatik katılım, ilk 1,5 yılında 15 yıllık BES katılımcı sayısının yarısına ulaştı

1 Ocak 2017’de uygulamaya koyulan Otomatik Katılım Sistemi, ilk 1,5 yılını tamamladı. EGM’nin 22 Haziran verilerine göre toplam fon büyüklüğü 3,1 milyar TL’ye ulaşırken, toplam katılımcı sayısı da 4,1 milyon kişiye ulaştı. Uygulamanın ilk 1,5 yılı içerisinde, 15 yıllık BES katılımcı sayısının yarısına ulaşıldı. Bu yıl sonu itibarıyla 300 bine yakın firmanın otomatik katılıma geçiş yapmış olması bekleniyor.

Otomatik Katılım Sistemi (OKS), Haziran ayı itibarıyla ilk 1,5 yılını doldurdu. Geçtiğimiz yıl ilk olarak Ocak ayında, bin ve üzeri çalışanı olan özel sektör işyerleri sisteme giriş yaptı, daha sonra Nisan ayında hem 250 - bin arası çalışanı olan özel sektör şirketleri hem memurlar sisteme katılım sağladı. OKS katılımları Temmuz ayında da 100-250 arası çalışanı olan şirketlerin uygulamaya girişi ile devam etti. 2017’nin Ocak ayında 2,4 milyon, Nisan ayında 4,6 milyon ve Temmuz ayında 2,1 milyon çalışan otomatik katılıma giriş yaptı. Bu çalışanların da 6 milyonu cayma hakkını kullanarak, OKS’den ayrıldı. Katılımcıların 3,5 milyonu sistemde kaldı.

2018 yılının OKS fazlarına baktığımızda ise, 50-99 çalışanı olan mahalli idareler ve KİT’lerin 1 Ocak’ta sisteme katılmasının ardından, özel sektörde faaliyet gösteren 10-49 çalışanı bulunan şirketler de 1 Temmuz’da OKS’ye katılım sağladı. EGM verilerine göre 3,1 milyar TL toplam fon tutarına ulaşan sistemde, ayrıca 4,1 milyon katılımcı sayısı sağlandı. OKS katılımcılarının 3 milyonunun daha önce bir bireysel emeklilik sözleşmesinin olmadığı biliniyor. Yani OKS sayesinde 3 milyon kişi ilk kez bir emeklilik planına dahil oldu, ayrıca 1,5 yılda 3 milyon kişi OKS ile tasarrufa başlamış oldu.

Otomatik Katılım Sistemi, ülkedeki tasarruf alışkanlıklarını büyük oranda arttırırken, emeklilik dönemi için yapılan birikim oranlarına da olumlu katkı sağlıyor.  Birikim alışkanlığı ve davranış değişikliği oluşturması açısından oldukça faydalı olan OKS’de sistemde kalma ve devam etme oranı yüzde 38 seviyelerinde seyrediyor.

2017 yılında sisteme katılım sağlayan firma ve çalışanlar ile bu yılın ilk döneminde sisteme dahil olanların kalıcılığı arasında şirket büyüklüğünden kaynaklanan belirgin bir fark olmadığına vurgu yapan emeklilik sektörü yetkilileri, burada farkı yaratan etkenin büyük oranda işverenin yaklaşımı olduğunun altını çiziyor. İşverenin sistemi bilmesi ve sahiplenmesinin oldukça önemli olduğunu söyleyen yetkililer, çalışanlara sektörü anlatan ve sevdiren kitlenin işverenler olduğunu hatırlatıyor.

OKS genelindeki katılımcı birey ve şirket sayıları baz alındığında, bu sayıda işletme ve insana fiziki olarak ulaşmak mümkün olmadığı için; süreçlerin dijitalleşmesi hem işletmelerin hem de sisteme dahil olan çalışanların hayatını kolaylaştırıcı bir gelişme olarak ön plana çıkıyor. Dijital gelişmelerin hızlanması ile daha fazla insana dokunabilen şirketler, OKS’de evrak süreçlerini büyük oranda ortadan kaldırarak daha hızlı işlem kapasitesi yaratarak, daha fazla bireye ulaşma imkanı buluyor. Ayrıca cayma hakkının dijital olarak kullanılabilmeye başlanması da bireylerin sistemde korkmadan kalmalarına ve sistemde kalış sürelerinin uzamasına katkı sağlıyor.

Emeklilik sektörü yetkilileri Ocak 2019’da 5-9 arası çalışanı olan işverenlerin de sisteme giriş yapması ile yaklaşık 5 milyon ek katılımcının OKS ile tanışacağını ön görüyor. Yaşanan gelişmeler ve ilerlemeler sayesinde sisteme olan güven arttıkça, sistemde ulaşılan katılımcı sayısının ve buna bağlı olarak fon tutarının artması da beklenen gelişmeler arasında. 18 yaş altının BES’e katılımı, fon değişikliği ile ilgili bilgilendirmelerin artması ve işveren katkısının doğru zamanlamayla sisteme dahil edilmesi de sistemde devamlılığı güçlendirmesi beklenen etkiler arasında yer alıyor.

Rabia Kübra Kanun