BES ve OKS katılımcılarının demografik yapısı çeşitleniyor

Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM) açıkladığı 2021 Mart sonu istatistiklerine göre; 6,9 milyon katılımcı ile 160,3 milyar TL fon tutarına ulaşan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ve 5,7 katılımcı ile 12,7 milyar TL fon tutarına ulaşan Otomatik Katılım Sistemi (OKS) gelişimini sürdürüyor. Sistemdeki katılımcıların demografik yapıları ise çeşitlilik gösteriyor

BES katılımcılarının yaş bazında profilleri incelendiğinde 31 Mart itibarıyla sistemdeki en yoğun katılımcı yaş aralığının 35-44 yaş aralığındaki katılımcılar olduğu görülüyor. 35-44 yaş aralığındaki 2 milyon 280 bin 463 kişi bulunurken, bu rakam toplam katılımcıların yüzde 33’ünü oluşturuyor. En büyük ikinci katılımcı aralığını oluşturan diğer kısım 45-55 yaş aralığı iken, bu grubun yüzdesi toplam katılımcılar arasında 26,46 oranında iken, katılımcı sayısı ise 1 milyon 828 bin 160 kişi olarak karşımıza çıkıyor. Katılımcıların yüzde 22,61’ini oluşturan 1 milyon 562 bin 112 kişi 25-34 yaş aralığında yer alırken, sistemdeki katılımcıların yüzde 13,7’sini oluşturan 946 bin 442 kişi ise 56 yaş üzeri aralıkta yer alıyor. BES için en önemli yaş aralığı her zaman genç nüfus olarak açıklanıyor. Özellikle son düzenlemelerle 18 yaş altı grubun BES’e dahil edilebilecek olmasının sayesinde, sektörde önemli bir güç elde edilebileceği düşünülüyor. Mevcut durumda ise BES’te 25 yaş altı katılımcılar toplam katılımcıların yüzde 4,23’ünü yansıtan 292 bin 558 kişiden oluşuyor.

BES’teki katılımcıların en fazla yerleşik olduğu iller sıralamasına bakıldığında; katılımcıların yüzde 27,31’i İstanbul’da ikamet ederken, İstanbul’u yüzde 9,11 ile Ankara ve yüzde 6,85 ile İzmir takip ediyor. En fazla katılımcı bulunan iller sıralaması yüzde 4,19 ile Antalya, yüzde 3,98 ile Bursa, yüzde 2,59 ile Kocaeli illeriyle devam ediyor. Sıralamayı katılımcıların yüzde 2,48’ini bulunduran Adana, yüzde 2,14’ünü bulunduran İçel, yüzde 2,03’ünü bulunduran Konya ve yüzde 1,95’sini bulunduran Muğla illeri takip ediyor.

En fazla katılımcıyı bünyesinde bulunduran İstanbul ilinde erkek katılımcıların sayısı 1 milyon 67 bin iken, bu rakam kadınlarda 819 bin 404. Şehirde toplam 1,8 milyon katılımcı mevcut. Ankara’da erkek katılımcı sayısı 348 bin 316, kadın katılımcı sayısı ise 281 bin 477. İzmir’de erkek katılımcı sayısı 256 bin 428 iken, kadın katılımcı sayısı ise 216 bin 794 olarak karşımıza çıkıyor.

BES katılımcıların çoğunluğu erkeklerden oluşuyor

Sistemde bulunan katılımcıların yüzde 59’u erkek katılımcılardan oluşurken yüzde 41’i ise kadın katılımcılardan meydana geliyor. Sistemde bulunan 160,3 milyar TL değerindeki fon tutarının ise yüzde 54,4’ü erkek, yüzde 45,6’sı ise kadın katılımcıların birikimleri ile oluşuyor.

Katılımcıların portföylerinde yer alan fon adedi ve fon tutarına göre dağılımları incelendiğinde 1 fonu olanların toplam sözleşme adedi içindeki oranı yüzde 8,7 iken toplam fon büyüklüğü içindeki oranı yüzde 1,2 olarak görülüyor. 2 fonu olan katılımcıların toplam sözleşme adedi içindeki oranı yüzde 35,9 iken toplam fon büyüklüğü içindeki oranı yüzde 23,7, 3 fonu olanlarda ise bu oran sözleşme adedi içinde yüzde 19,8, fon büyüklüğü içinde yüzde 22,2 olarak beliriyor. 4 fonu olan katılımcıların toplam sözleşme adedi içindeki oranı yüzde 18,9 iken fon büyüklüğü içindeki oranı yüzde 20,9, 5 ve daha fazla fonu olan katılımcılar ise toplam sözleşme adedi içinde yüzde 16,6 oranında yer kaplarken toplam fon büyüklüğü içinde yüzde 31,9 oranında yere sahip.

Katılımcıların yaşları arttıkça katkı payı ödemeleri de artıyor

Sistemdeki katılımcıların aylık ortalama katkı payı tutarının, yaşları ile doğru orantılı şekilde arttığı gözleniyor. BES katılımcılarının yaş aralığına göre ödedikleri aylık katkı payı ortalaması incelendiğinde en yüksek katkı payını 544 TL ile 56 yaş ve üzerindeki katılımcıların ödediği görülürken sıralamayı 486 TL katkı payı ödemesiyle 45-55 yaş aralığındaki katılımcılar ve 383 TL ile 35-44 yaş aralığındaki katılımcılar takip ediyor. 25-34 yaş aralığındaki katılımcılar aylık ortalama 298 TL katkı payı öderken 25 yaş altı katılımcılar 241 TL katkı payı ödemesi gerçekleştiriyor.

Sistemde 25 yaşındaki bir katılımcının ortalama birikim tutarı 5 bin 137 TL iken, bu rakam 40 yaşında 17 bin 211, 65 yaşında ise 32 bin 189 TL civarında görülüyor.

OKS’de yaş ortalaması ağırlıklı olarak 25-34 grubunda

OKS’ye devam eden katılımcıların yüzde 67,05’i erkeklerden, yüzde 32,95’i ise kadınlardan oluşuyor. Sistemde birikim yapmaya devam eden katılımcıları yaş bazında incelediğimizde ise yüzde 36’sının 25 yaş altı, yüzde 34’ünün 25-34 yaş aralığında, yüzde 28’inin 35-44 yaş aralığında ve yüzde 2’sinin 45 yaş ve üzerinde olduğunu görüyoruz.

OKS’de sonlanan sertifika oranlarına bakıldığında, kamuda sertifika sonlanma oranı %26,41 iken, özel sektörde bu oran %22,29 olarak görülüyor. Ortalama toplam sertifika sonlandırma oranı %23,05 olarak ortaya çıkıyor.

Çalışanların sertifika başına aylık ortalama katkı payı ödemelerine bakıldığında 25 yaş altı katılımcıların aylık ortalama 89,19 TL, 25-34 yaş aralığındaki katılımcıların 108,56 TL, 35-44 yaş aralığındaki katılımcıların 119,59 TL ve 45 yaş ve üzeri katılımcıların 191,78 TL ödeme yaptıkları görülüyor. OKS’de bulunan kamu çalışanlarının devam eden sözleşmelerinin yüzde 25,85’i faizli iken yüzde 74,15’i faizsiz fon tercihli. Özel sektör çalışanlarında ise faizli fon tercih edenlerin oranı yüzde 45,36 iken faizsiz fon tercih edenlerin oranı yüzde 54,64. Kadın katılımcıların aylık katkı payı ortalaması 104,72 TL iken, bu rakam erkek katılımcılarda ortalama 109,83 TL olarak kaydedildi.

En fazla OKS sertifikasına sahip ilk 10 il sıralaması BES’teki sıralamaya benzer şekilde; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Kocaeli, Konya, Gaziantep, Adana ve Manisa olarak sıralandı. Sertifika devam oranı en yüksek ilk 10 il Bayburt, Karaman, Manisa, Bitlis, Amasya, Şırnak, Sinop, Yalova, Nevşehir ve Isparta olarak görülüyor.

KÜBRA KANUN