BES ve OKS katılımcılarının demografik yapısı çeşitleniyor
Nisan ayı itibarıyla 6,8 milyon katılımcı ile 130,6 milyar TL fon tutarına ulaşan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ve 5,4 katılımcı ile 9,2 milyar TL fon tutarına ulaşan Otomatik Katılım Sistemi (OKS); gelişimini sürdürüyor. Sistemdeki katılımcıların demografik yapıları ise çeşitlilik gösteriyor
BES katılımcılarının yaş bazında profilleri incelendiğinde 31 Mart itibarıyla sistemdeki en yoğun katılımcı yaş aralığının 35-44 yaş aralığındaki katılımcılar olduğu görülüyor. 35-44 yaş aralığındaki 2 milyon 288 bin kişi toplam katılımcıların yüzde 33,15’ini oluşturuyor. Katılımcıların yüzde 26,07’sini oluşturan 1 milyon 799 bin kişi 45-55 yaş aralığındayken yüzde 24,11’ini oluşturan 1 milyon 664 bin kişi 25-34 yaş aralığında. Sistemdeki katılımcıların yüzde 12,18’ini oluşturan 840 bin kişi 56 yaş üzerindeyken genç nüfusun önemine dikkat çekilen BES’te 25 yaş altı katılımcılar toplam katılımcıların yüzde 4,49’unu oluşturan 310 bin kişiden oluşuyor.
BES’teki katılımcıların yüzde 27,60’ı İstanbul’da ikamet ederken katılımcıların yerleşik olduğu ilk 10 il sıralamasında İstanbul’u yüzde 9,13 ile Ankara ve yüzde 6,91 ile İzmir takip ediyor. İstanbul’ ikamet eden 1 milyon 905 bin katılımcı bulunurken katılımcıların 1 milyon 73 bini erkek, 831 bini ise kadın katılımcılardan oluşuyor. Ankara’da ikamet eden 629 bin katılımcının ise 346 bini erkek iken 283 bini kadın katılımcılar. İzmir’de de 476 bin katılımcının 257 bininin erkek, 219 binin ise kadın olduğu görülüyor. En fazla katılımcı bulunan iller sıralaması yüzde 4,21 ile Antalya, yüzde 3,97 ile Bursa, yüzde 2,60 ile Kocaeli illeriyle devam ediyor. Sıralamayı katılımcıların yüzde 2,51’ini bulunduran Adana, yüzde 2,13’ünü bulunduran İçel, yüzde 1,99’unu bulunduran Konya ve yüzde 1,97’sini bulunduran Muğla illeri takip ediyor.
BES katılımcıların çoğunluğu erkeklerden oluşuyor
Sistemde bulunan katılımcıların yüzde 59’u erkek katılımcılardan oluşurken yüzde 41’i ise kadın katılımcılardan meydana geliyor. Sistemde bulunan 130,6 milyar TL değerindeki fon tutarının ise yüzde 54,4’ü erkek, yüzde 45,6’sı ise kadın katılımcıların birikimleri ile meydana geldi.
Katılımcıların portföylerinde yer alan fon adedi ve fon tutarına göre dağılımları incelendiğinde 1 fonu olanların toplam sözleşme adedi içindeki oranı yüzde 6,9 iken toplam fon büyüklüğü içindeki oranı yüzde 1,3. 2 fonu olan katılımcıların toplam sözleşme adedi içindeki oranı yüzde 37 iken toplam fon büyüklüğü içindeki oranı yüzde 25, 3 fonu olanlarda ise bu oran sözleşme adedi içinde yüzde 19,9, fon büyüklüğü içinde yüzde 23,3 olarak beliriyor. 4 fonu olan katılımcıların toplam sözleşme adedi içindeki oranı yüzde 19,4 iken fon büyüklüğü içindeki oranı yüzde 21,5, 5 ve daha fazla fonu olan katılımcılar ise toplam sözleşme adedi içinde yüzde 16,8 oranında yer kaplarken toplam fon büyüklüğü içinde yüzde 28,8 oranında yere sahip.
Katılımcıların yaşları arttıkça katkı payı ödemeleri de artıyor
Sistemdeki katılımcıların aylık ortalama katkı payı tutarının, yaşları ile doğru orantılı şekilde arttığı gözleniyor. BES katılımcılarının yaş aralığına göre ödedikleri aylık katkı payı ortalaması incelendiğinde en yüksek katkı payını 445 TL ile 56 yaş ve üzerindeki katılımcıların ödediği görülürken sıralamayı 415 TL katkı payı ödemesiyle 45-55 yaş aralığındaki katılımcılar ve 332 TL ile 35-44 yaş aralığındaki katılımcılar takip ediyor. 25-34 yaş aralığındaki katılımcılar aylık ortalama 255 TL katkı payı öderken 25 yaş altı katılımcılar 215 TL katkı payı ödemesi gerçekleştiriyor. 2019 yılı ortalamasına göre kadınlar aylık ortalama 330 TL katkı payı ödemesi yaparken erkekler 356 TL katkı payı ödemesi yaptı.
Sistemdeki katılımcıların yüzde 85,42’sinin 1, yüzde 11,30’unun 2 ve yüzde 3,28’inin 3 adet sözleşmesi bulunuyor.
OKS’de yaş ortalaması ağırlıklı olarak 25-34 grubunda
OKS’ye devam eden katılımcıların yüzde 66,92’si erkeklerden, yüzde 33,08’i ise kadınlardan oluşuyor. Sistemde birikim yapmaya devam eden katılımcıları yaş bazında incelediğimizde ise yüzde 34,10’unun 25 yaş altı, yüzde 35,60’ının 25-34 yaş aralığında, yüzde 29,10’unun 35-44 yaş aralığında ve yüzde 1,20’sinin 45 yaş ve üzerinde olduğunu görüyoruz.
OKS’de sistemden ayrılmayı tercih eden katılımcıların yüzde 42,9’u 25-34 yaş aralığındayken yüzde 31,1’i 35-44 yaş, yüzde 25,3’ü 25 yaş altı ve yüzde 0,7’si ise 45 yaş ve üzeri katılımcılardan oluşuyor.
Çalışanların sertifika başına aylık ortalama katkı payı ödemelerine bakıldığında 25 yaş altı katılımcıların aylık ortalama 94,63 TL, 25-34 yaş aralığındaki katılımcıların 117,46 TL, 35-44 yaş aralığındaki katılımcıların 127,18 TL ve 45 yaş ve üzeri katılımcıların 167,61 TL ödeme yaptıkları görülüyor. OKS’de bulunan kamu çalışanlarının sözleşmelerinin yüzde 23,78’i faizli iken yüzde 76,22’si faizsiz fon tercihli. Özel sektör çalışanlarında ise faizli fon tercih edenlerin oranı yüzde 45,69 iken faizsiz fon tercih edenlerin oranı yüzde 54,31.
En fazla OKS sertifikasına sahip ilk 10 il sıralaması BES’teki sıralamaya benzer şekilde; İstanbul, Ankara, izmir, Bursa, Antalya, Kocaeli, Konya, Gaziantep, Adana ve Manisa olarak sıralandı. Sertifika devam oranı en yüksek ilk 10 il Şırnak, Bayburt, Bitlis, Sinop, Isparta, Karaman, Ardahan, Kars, Nevşehir ve Hakkari iken devam oranı en düşük ilk 10 il ise Kırklareli, Tekirdağ, Batman, Zonguldak, Adana, Uşak, Eskişehir, İzmir, Gaziantep ve Niğde olarak görüldü.
