“2003 yılında ülkemizde yürürlüğe giren Bireysel Emeklilik Sistemi’nde ilk büyük reform 10 yıl sonra 2013 yılında gerçekleşti”
Ülkemizde ve dünyada bireysel emeklilik sistemlerini karşılaştırdığımızda sisteminin dünyadaki önemli ekonomilere kıyasla gelişime ve büyümeye açık olduğu görülüyor.
Ülkemizde bireysel emeklilik alanında son dönemlerde pek çok mevzuat değişikliği gündeme geldi. Bu değişikliklerin hepsi katılımcılara uzun vadede daha çok fayda sağlayan, tasarrufu ve birikimi arttıran değişiklikler.
2003 yılında ülkemizde yürürlüğe giren Bireysel Emeklilik Sistemi’nde ilk büyük reform 10 yıl sonra 2013 yılında gerçekleşti. Katılımcılara, her katkı payı için ödenen %25 devlet katkısı ile sistemin büyüme ivmesi arttı ve 2016 yılında gerçekleşen yönetmelik değişikliği ile sistemin faydası arttırıldı.
1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe giren Otomatik Katılım sistemi ile ise; 45 yaş altındaki tüm çalışanlar işverenleri aracılığı ile otomatik olarak Bireysel Emeklilik Sistemi’ne dahil edildi. Katkı payı tutarının çalışanın maaşının %3’ü kadar olan yeni uygulamada, %25 Devlet Katkısının yanında 1.000 TL başlangıç katkısı avantajı da bulunmaktadır. Otomatik katılım sistemi aslında BES bilinirliğinin arttırılması ve hem bireysel hem de makro düzeyde tasarrufların arttırılmasına katkı sağlayacaktır.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde ülkemizde 6,8 milyon kişi geleceğine yatırım yapmakta. Bunun yanında 2017 yılında yürürlüğe giren otomatik katılım sistemi ile tasarruf eden çalışan sayısı 5,3 milyon.
Otomatik Katılım Sistemi’nin yürürlüğe girmesi ile birlikte Bireysel Emeklilik Sistemi için sektörün büyüme ivmesi yavaşladı. Özellikle 2018 yılında emeklilik şirketlerinde otomatik katılıma ayrılan işgücü, süreç ve teknoloji yatırımları arttı.
2018 yılında gözlenen yavaşlamaya rağmen Bireysel Emeklilik Sistemi, Türkiye'de 16. yılına doğru emin adımlarla ilerliyor. Sistem bugün 6,8 milyon katılımcının geleceği için tasarruf etmesine aracı oluyor ve 94 milyar TL fon büyüklüğü ile bir yandan katılımcılara emeklilik dönemlerinde ikinci bir emeklilik maaşı sunarken diğer yandan ülke ekonomisine kaynak sağlıyor.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nin diğer yatırım enstrümanlarına karşı üstünlüğü devam etmekle birlikte, devlet katkısının sistemde bir çekim unsuru olarak korunması, ara verme ve kesinti ile esnek çıkış gibi hususların değerlendirilmesi gündeme gelebilir. Mevcut hali ile sistem zaten yeterince cezbedici. Katılımın artması ve tasarruf yaşının geriye çekilebilmesi için 18 yaş altı grubun sisteme dahil edilmesi gündemde, sistemin bilinirliğini arttırıcı kamu spotları ve reklam çalışmaları yapılabilir.
Her şeyden önce halkın sisteme olan güvenini arttırmak ve bireylere emeklilikleri sonrasında karşılaşılabilecekleri gelir kayıplarını telafi edebilecekleri bir sistem olduğunu anlatmak için çalışmalıyız. Bireysel Emeklilik Sistemi’nin uzun vadeli bir yatırım aracı olduğunu anlatmalıyız. Böylece devletin yükü hafiflerken sistemin gelişmesine katkı sağlanacaktır.
Bankacılık kanalını doğru ve etkin kullanmak gönüllü BES’i tabana yaymak ve bireylerin sisteme aidiyetini arttırmak adına atılacak en doğru adım olacaktır. Banka dağıtım kanalı finansal okur yazarlık oranı yüksek müşteri portföyü sayesinde, teknolojik alt yapısı, müşterilerin bankalara olan güveni ve ülkemizin dört bir yanındaki müşteri portföyüne ulaşma imkanı sağlarken, güçlü alternatif dağıtım kanalları, internet ve telefon bankacılığı hizmetleri ile müşterilerimizle bağımızı güçlendiriyor.
