Tarihteki yazılı ilk sigorta: Nakliyat Emtia sigortası
İthalat ve ihracat sevkiyatları için uluslararası standardın bir gereği kabul edilen, bu yüzden ilgi ve ihtiyacın yüksek olduğu nakliyat sigortası, aynı zamanda tarihteki yazılı ilk sigorta olma özelliğini taşıyor. Pandemiyle birlikte 2020 yılının nakliyat sigortaları açısından oldukça zorlu geçtiğini belirten Can Sigorta ve Reasürans Brokerliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve İcra Kurulu Başkanı Meral Sürücü Toraman, 2021 yılı itibarıyla ithalat ve ihracattaki artışa paralel olarak taşımacılık sektörünün hareketlenmesiyle birlikte nakliyat sigortalarında da artış yaşandığını söylüyor.
Sigortacılık tarihi açısından en eski sigorta olan Nakliyat Emtia sigortası, en genel tanımıyla kara, deniz, hava ve demir yoluyla bir yerden bir yere taşınan yüklerin taşınmaları sırasında karşılaşabilecekleri hasarlara karşı belirli şart ve sınırlar çerçevesinde teminat sağlayan bir poliçe türüdür. Geçmişten günümüze taşıma şekilleri değiştikçe nakliyat sigortaları da gelişiyor. Öyle ki ilk deneme seferleri dünyada başlatılan insansız hava araçlarının (drone) da nakil vasıtası olabileceği yakın gelecekte, nakliyat sigortaları açısından bir taşıma şeklinin daha ortaya çıkması muhtemel gözüküyor.
“Nakliyat poliçeleri yıllık sözleşme olarak çerçevelendirilir”
Can Sigorta ve Reasürans Brokerliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve İcra Kurulu Başkanı Meral Sürücü Toraman nakliyat sigortalarında fiyatı belirleyen önemli noktaların taşınan yükün cinsi, ambalaj şekli, yükün taşınma biçimi, sevkiyatın rotası, taşıyıcı vasıtanın donanımı ve seçilen teminatın kapsamının yer aldığını belirtiyor. Bunların yanında yapılan ticaretin hacmi, araç başı yüklem limiti ve çeşitli detayların da önemli olduğunu ekliyor.
Meral Sürücü Toraman sözlerine şöyle devam ediyor: “Nakliyat poliçeleri yıllık sözleşmeler olarak çerçevelendiriliyor. Sevkiyatı gerçekleştirilen her bir sefer için nakliyat sözleşmesine atfen ilgili sefer sertifikası düzenleniyor. Sigortalı dilerse kendisine özel tasarlanan bir sertifika programıyla poliçesine online da ulaşabiliyor. Uygulamada pratikte kullanılan bir başka yöntem de depo primli blok poliçeler, bu poliçenin tercih edilmesinin en önemli nedeni de operasyon yükünü azaltması. Her iki teminat çeşidi de ihtiyaçlara yönelik sigortalı ihtiyaçları temel alınarak özel olarak tasarlanabilmektedir.”
“Uzman kadrolarımızla ihtiyaçlara destek olmaya hazırız”
İthalat ve ihracat sevkiyatları için nakliyat poliçelerinin uluslararası standardın bir gereği olduğunu söyleyen Meral Sürücü Toraman, “Bu nedenle nakliyat poliçelerine ilgi ve ihtiyaç yüksektir. Yurt içindeki sevkiyatlarda ise henüz bu farkındalık yeterince sağlanmadığını ve sigortalanma oranlarının daha düşük kaldığını gözlemliyoruz. Pandeminin başlangıcıyla 2020 yılı nakliyat sigortaları açısından oldukça zorlu geçti. Dünyadaki daralan ticaret hacmi ve döviz kuru dalgalanmalarıyla doğru orantılı olarak bir düşüş yaşandı. Yaşanan sınır kısıtlamaları, nakil vasıta bulma güçlükleri gibi gelişmeler tüm dünyada sevkiyatları kimi zaman durma noktasına kadar getirdi. Ancak 2021 yılı itibarıyla ithalat ve ihracattaki artışa paralel olarak taşımacılık sektörünün hareketlenmesiyle artış yaşanıyor. Tüm sigorta poliçelerinde olduğu gibi nakliyat yük emtia sigortalarında da Can Sigorta ve Reasürans Brokerliği olarak uzman kadrolarımızla müşterilerimizin ihtiyaçlara destek olmaya her zaman hazırız” ifadelerini kullanıyor.
Nakliyat sigortaları, taşıma şekillerine göre üçe ayrılıyor ve bu üç tip nakliyat sigortasının da farklı teminatları mevcut. Örneğin A kloz olarak da tanımlanan en geniş teminatı sağlayan All Risks teminatı; kasti hareketler, olağan fire ve akmalar, ambalaj yetersizlikleri, gizli kusur gibi temel istisnalar dışında kalan hallerde teminat sağlıyor. Dar teminat ise taşıma aracının çarpma-çarpışma, karaya oturma, yanma gibi nedenlerle zarar görmesiyle yüke gelebilecek hasarları karşılıyor. Kapsamı en az olan tam ziya teminatı, avarya ve kurtarma masrafları hariç olmak üzere nakil vasıtası ile birlikte yükün tamamen zayi olmasına teminat sağlıyor.
