Image

''Yeni düzenlemelerle birlikte sisteme güven tazelendi ve tasarruf eden katılımcılar ödüllendirilmiş oldu''

Cumhurbaşkanımızın 2021 Aralık ayında açıkladığı ekonomik önlemler paketi kapsamında, 2013 yılından bu yana başarıyla uygulanan Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) dünyanın hiçbir yerinde olmayan ‘doğrudan devlet desteğinin’ yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarıldığı duyuruldu. Aynı paket içerisinde 2022 yılı için açıklanan 5 bin TL brüt asgari ücret tutarı ile bir katılımcının devlet katkısından yararlanacağı yıllık üst limitin de 18 bin TL’ye yükseleceği açıklandı. Bireysel emeklilik ve Otomatik Katılım Sözleşmeleri’ne (OKS) ayrı ayrı devlet katkısı verildiği için hem bireysel emeklilik hem OKS’si olan katılımcıların yararlanabileceği devlet katkısı da 36 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.


Bu adımla birlikte sisteme güven tazelendi ve tasarruf eden katılımcılar ödüllendirilmiş oldu. Çünkü hiçbir finansal enstrüman yıllık yüzde 30 sabit getiri sağlayacağının garantisini veremez. Dolayısıyla yeni düzenleme sayesinde BES birikimleri bu güvenceye kavuşmuş durumda.

Yoğun bir ilgi ile karşılanması beklenen bu değişiklik sayesinde hem katılımcı sayısında hem de katkı payında mutlaka artışlar görülecektir. Bu değişikliği, yalnızca katkı oranında yüzde 25’ten yüzde 30’a bir çıkış gibi düşünmeyelim. Asgari ücret miktarında meydana gelen artışı da dikkate alırsanız; gerçekten çok önemli bir teşvikten bahsediyoruz.

Tüm bu gelişmeler BES sistemine uzun vadede çok olumlu yansımaları olacak ve sektörün genel anlamda büyümesini teşvik edecektir. Türkiye Hayat ve Emeklilik olarak biz de bu vesileyle BES’teki sürdürülebilir liderliğimizi 2022 yılında pekiştirirken, sektörümüze yön vermeye de devam edeceğiz.

BES kanun değişiklikleriyle yüzde 25 olan devlet katkısının yüzde 30’a çıkması başlı başına çok değerli. Diğer yandan artık BES sözleşmeleri, bankalardan çekilen kredilerin teminatı olarak temlik edilebiliyor.

Evlilik, ilk konut alımı gibi durumlar için açılan hesaplarda verilen devlet katkısı da BES olarak devam ediyor.

Devlet katkısındaki yıllık üst sınır asgari ücret üzerinden belirlenmeye devam etmekle beraber, katılımcıların belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde belirli bir yılda ödedikleri katkı paylarından ilgili yılı takip eden yıllarda da devlet katkısı ödemesi almasına ve hesaplanmasına olanak tanınıyor. Ayrıca düzenleyici kurumun belirleyeceği hal ve koşullarda katılımcılar birikimlerinin en çok yüzde 50’sini sistemden ayrılmadan ödeme olarak alabilecek.

Tüm bunlarla birlikte; tek seferde toplu katkı paylarına ödenecek devlet katkısının yıllara sâri verilmesi, OKS’de 45 yaş sınırının kaldırılarak talep edenlere sisteme giriş imkânı tanınması, kısmi çekiş ve temlik imkânı bir bütün olarak düşünüldüğünde sektörümüze güç katacak gelişmeler.

 Bu doğrultuda, yeni katılımcı sayısının artmasını, yüzde 30’a yükselen devlet katkısından yararlanmak için katkı payı ödemelerinin yükselmesini bekliyoruz.

2021 Mayıs ayında uygulanmaya başlanan 18 yaş altı BES’e olan ilginin sonucunda, yıl içinde 18 yaş altı katılımcı sayımızın da 1 milyona ulaşmasını öngörüyoruz. Böylece BES’teki toplam katılımcı sayısının 17 milyonu aşmasını, toplam fon büyüklüğünün de 500 milyar TL’ye erişmesini hedefliyoruz.

SEDDK, yeni düzenleme ile 45 yaşını aşan çalışanların da Otomatik Katılım Sistemi’ne katılmalarına imkân tanındığını; bu sayede yaş kısıtlaması olmaksızın tüm çalışanların otomatik katılım sisteminin avantajlarından faydalanabileceğini vurguladı.

OKS’ye yeniden giriş zorunluluğu kaldırılırken; yine başka bir düzenlemeye göre, katılımcılar sistemden çıkmadan birikimlerinin yüzde 50’sine kadarını çekebilme imkanına sahip olacak. BES birikimleri bankalara teminat olarak temlik edilebilecek.

Ayrıca, yeni düzenleme acil ihtiyaçları nedeni ile tüm emeklilik birikimini bozmak zorunda kalan katılımcılar nezdinde de sisteme bakışı olumlu etkileyecektir.

Bu bakış açısıyla; eğer böyle bir değişiklik olmasa idi daha fazla fon çıkışı olması hala bir ihtimal olarak gündemde olabilirdi ancak yeni düzenlemelerle birlikte özellikle devlet katkısına getirilen iyileştirmelerin, bu yönde talepleri olan vatandaşlarımızı rahatlatarak, ayrılmaların önüne geçeceğine düşünüyoruz.

Devlet katkısının artmış olmasıyla beraber, BES’ten ayrılıp farklı yatırım enstrümanlarına geçmek isteyen katılımcıların bu kararlarından vazgeçerek, sistemde daha uzun süre kalacakları düşünülebilir. Özellikle, geçmişte farklı nakit ihtiyaçları sebebiyle BES’teki birikimlerini kullanıp sistemden ayrılan katılımcıların, bundan böyle ayrılmalarına gerek kalmadan BES birikimlerini kısmi olarak kullanabilmeleri de sistemde kalış süresine önemli ölçüde pozitif etki yapacaktır.  

Tüm bu gelişmelerin, orta ve uzun vadede BES’te çok olumlu yansımaları; sektörün genel anlamda büyümesine de katkısı olacaktır.