''Yetişkinler artık kendilerinden önce çocuklarına, torunlarına BES yaptırarak onların emeklilik haklarını bugünden başlatmaya önem veriyor.''

Katılımcıların BES’e ilgisi yüksek seyrediyor. Bireylerin büyük küçük fark etmeksizin düzenli veya ek ödeme yapmayı tercih etmesi sisteme olan güvenlerinin bir göstergesi. Özellikle son birkaç yıldır katılımcıların sistemdeki birikimlerinin büyümesi ve getirilerin daha da önemli hale gelmesiyle emeklilik şirketleri olarak BES katılımcılarına fonlarının yönetimi için danışmanlık hizmetleri sunmaya başladık. Böylece bireylerin fon dağılımlarını piyasalara uygun şekilde belirlemelerinin önünü açtık. Bu gelişmelerle katılımcılar birikimlerinin sistem içerisinde değer kazanabileceğini gördü. BES’te daha çok biriktirmek ve kazanmak konusunda motivasyonları arttı.

Katılımcılar getirilerin yanı sıra devlet katkısından da maksimum düzeyde faydalanmak istiyor. Kazanılabilecek maksimum devlet katkısı uygulamasında yakın zamanda değişiklik yapıldı. Devam eden yıllarda da devlet katkısı kazanmaya devam edilebildiği için pek çok katılımcı maksimum devlet katkısını hak ettikten sonra da sisteme para yatırmaya devam ediyor. Böylece yatırdıkları fazla tutarlar için bir sonraki senenin devlet katkısından faydalanabiliyorlar. Buna dikkat eden katılımcıların düzenli ödeme yapmaya ve eline toplu para geçtiğinde BES’te değerlendirip birikimine ek ödeme yapmaya yönelik çabalarını görmek sevindirici. Özellikle 18 yaş altı BES’in hayatımıza girmesiyle bu çaba daha da perçinlendi. Yetişkinler artık kendilerinden önce çocuklarına, torunlarına BES yaptırarak onların emeklilik haklarını bugünden başlatmaya önem veriyor.

Katılımcıların eğitim harcamaları, borç ödeme, iş kurma, konut veya araba alma gibi ani nakit ihtiyaçlarından kaynaklı çıkış talepleri de oluyor. Sistemden çıkışlarda bunlara bağlı olarak hareketlenmeler görebiliyoruz. Katılımcılar ani nakit ihtiyacı için BES birikimlerinden vazgeçebilse de BES’in zor zamanlarda ne kadar faydalı olabildiğini gördüklerinden  çoğunlukla sisteme tekrar dahil olduklarını görüyoruz. Bu gibi durumları önlemek için de katılımcıların kredi almak için BES birikimini teminat  gösterebileceği temlik, birikimlerinin ihtiyaçları için kullanabilecekleri kadarını kısmi çekiş gibi uzun zamandır beklenen ve sistemden  çıkışı azaltacak düzenlemeler yapılıyor.

BES’in hiçbir yatırım aracında bulunmayan iki önemli gücü, devlet katkısı ve fon getirisi. %30 devlet katkısıyla katılımcıların birikimlerine yatırdıkları her 1.000 TL 1.300 TL oluyor. Birikimleri herhangi bir getiriden bağımsız düzenli olarak büyümeye devam ediyor.

Fonlar ise katılımcıların istedikleri getiri seviyesine ulaşmaları için kritik. Bu bağlamda son birkaç yıldır sektörün geliştirdiği danışmanlık hizmetleri ilgi görüyor.

Şirket olarak biz de 6 yıl önce sektörde bir ilki gerçekleştirerek Fon Koçu hizmetimizi hayata geçirdik. Piyasalardaki hızla değişen koşulları katılımcılarımızla paylaşarak birikimlerini beklentilerine uygun şekilde değerlendirmelerine destek sağladığımız dijital danışmanlık hizmetimiz büyük ilgi gördü. Hayata geçtiğinden bu yana katılımcılarımızın fon dağılım değişikliği oranının yaklaşık 2,5 katına çıktığını görüyoruz. Geçtiğimiz yıl bu hizmetimizi daha da geliştirerek dileyen müşterilerimizin fon dağılımı değiştirme hakkını devredebileceği Otomatik Fon Koçu hizmetini sunmaya başladık. Bu hizmetimizle müşterilerimizi piyasada yaşanacak her değişikliği  takip etme, yorumlama ve doğru fon dağılım değişikliğini yapabilmek için zaman harcama zahmetinden kurtarıyoruz. Müşterilerimizin 4 milyar TL’den fazla birikimleri optimum getiri hedefiyle yönetiliyor.

Aynı zamanda BES’teki birikimlerin kredilere teminat olması ve kısmı çekiş uygulamaları, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi gibi yenilikler BES’i gelecek dönemde de öne çıkarmaya devam edecek.

İlk yıllarında sistemin en avantajlı yanı katılımcıların sözleşmesi devam ettiği sürece birikiminden herhangi bir vergi kesintisi uygulanmamasıydı.  2013’te gelen %25 devlet katkısı düzenlemesi sisteme büyük bir ivme kazandırdı.

2017’de hayatımıza giren OKS ile 7,5 milyon katılımcının 50 milyar TL fonu birikti. Burada en dikkat çekici nokta, bu katılımcıların %83’ünün daha önce hiç BES sözleşmesinin olmaması. Yani 6,2 milyon kişi OKS sayesinde bireysel emeklilikte tasarruf etmeye başladı.

2021’de sisteme yeni bir soluk getiren 18 yaş altı BES’te ise 1 milyona yakın katılımcı, 8,8 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşıldı. Burada büyük bir potansiyel var. 23 milyonun üzerinde 18 yaş altı nüfusa sahip bir ülkeyiz. Elimizdeki verilere baktığımızda daha bu yolun çok başında olduğumuzu görüyoruz.

2022’de devlet katkısının %25’ten %30’a çıkması, fon yelpazesinin her katılımcının yatırım tercihine hitap edecek şekilde genişlemesiyle bu pay artmaya devam etti.

Eylül itibarıyla gönüllü BES ve OKS’de 17 milyon katılımcı 663 milyar TL fon büyüklüğüne ulaştı.  Müşteriler BES’i önemli bir yatırım aracı olarak kabul etmiş durumda. Bir yatırım aracının temelde iki faydası olmasını bekliyoruz. İlki daha çok para biriktirebilelim, diğeri biriktirdiğimiz her 1 lira en iyi şekilde değerlensin. BES her iki açıdan da önemli bir gelişim gösterdi. Örneğin 2023‘ün ilk 9 ayında sektördeki fon büyüklüğünün  %35’i kadar bir artış sağlandı. BES’in 20. yılını kutladığımız bugünlerde sektöre yatırılan paraların ve alınan getirilerin beklentilerin üzerinde çok iyi bir performansla büyüdüğünü görmek çok güzel.

BES’in yatırım araçları arasındaki yerini yapılan araştırmalarla yakından takip ediyoruz. Döviz, vadeli mevduat gibi temel tasarruf ürünleriyle birlikte ilk akla gelen ürünlerden biri de BES.  Dijital satışlardaki hızlı artış performansı da bunu doğruluyor. Artık müşteriler BES’i ilave bir bilgiye veya yetkiliye ihtiyaç duymadan dijital kanallardan bilinen diğer yatırım araçları gibi hızlıca satın alıyor. 2023’de Garanti BBVA Emeklilik olarak uçtan uca dijitalden sattığımız BES sözleşme sayısı 70 bine yaklaştı. BES’in akla gelen ilk 3 yatırım aracından biri olarak görülmesini ve 20 yıllık istikrarlı performansını sürdürerek konumunu daha da güçlendirmesini bekliyoruz.