Özel Röportaj: ''Acı tecrübeler yaşamadan tüm konutları sigortalamak için çalışıyoruz''

Türk Reasürans Genel Müdürü Selva Eren; “2024 yılında tüm vatandaşlarımızı evlerini DASK güvencesi altına almaya, süresi dolan poliçelerini yenilemeye ve daha güçlü bir finansal güvenceye sahip olmak için teminatlarını güncellemeye davet ediyoruz.”

Deprem öncesinde yapılan çalışmalar ve 6 Şubat Kahramanmaraş Depremlerinin DASK tarafındaki bilançosunu özetler misiniz?

Bildiğiniz gibi, Türk Reasürans olarak 8 Ağustos 2020 tarihinde DASK’ın Teknik İşletici görevini devraldık. Bu görevi üstlendiğimiz ilk günden bu yana, her zaman DASK’ı daha ileriye götürecek, kuruma değer ve fayda yaratacak çalışmalar yürüttük. Çalışmalarımızın odağına her zaman deprem sonrası hazırlık planlarımızı koyarak hareket ettik. Operasyonel anlamda DASK olarak daha etkin süreç yönetebilmek adına önemli adımlar attık. Bunlardan en önemlisi Ankara’da DASK Olağanüstü Yönetim Merkezimizi açmak oldu. Bunun yanında, DASK Ana Veri Merkezini, yedeği İstanbul’da kalmak üzere, deprem riskinin daha az olduğu Ankara’ya taşıdık. Yine, deprem anında faaliyetlerin sürekliliğini teminen DASK’ın teknolojik altyapısını yeniledik. İhbar sistemlerinin, günün koşullarına cevap verebilecek hıza ulaşmasını sağladık.

Deprem öncesinde attığımız önemli adımlar sayesinde operasyonel ve finansal olarak olası büyük bir depreme hazırdık. Depremin hemen ardından, Ankara Olağanüstü Yönetim Merkezimizdeki mevcut ekiplerimize, İstanbul ekiplerimizin de katılımıyla tam kadro çalışmalarımızı başlattık. Hasar ödemelerinin çok hızlı yapılabilmesi için, yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı binalarda sigortalıların ihbarını dahi beklemeden T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından resmi hasar tespitleri tamamlanmış konutların listelerinden hasar dosyaları resen açarak hasar süreçlerini yürüttük. Böylece depremin üzerinden henüz 24 saat geçmeden ilk hasar ödememizi gerçekleştirdik. Ankara Olağanüstü Yönetim Merkezi’mizde bulunan DASK Tırı ve hasar ekiplerimizden bir grup aynı gün bölgeye intikal etti. Sigortalılarımıza daha hızlı ve yüz yüze hizmet sunmak amacıyla bölgedeki illerimize DASK konteyner ofislerimiz kuruldu ve Malatya, İskenderun, Osmaniye, Şanlıurfa, Adıyaman, Hatay, Gaziantep, Elazığ ve Kahramanmaraş illerinde 31 Ekim 2023 tarihine kadar faaliyetlerini sürdürdü.

Depremin üzerinden geçen 4 ay gibi kısa bir süre içinde, tarafımıza ulaşan ihbarlar içinde işleme aldığımız, hasar evrakı tam olan ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından tespiti yapılabilmiş tüm konutların hasar ödemelerini tamamlamıştık. Kurumumuza gelen hasar ihbarlarına ilişkin çalışmalarımız devam etti ve Ocak ayı itibarıyla tarafımıza bildirilen yaklaşık 600 bin adet hasar ihbarına karşılık, tazminat ödeme tutarımız toplam 35 milyar TL’ye ulaştı.

Bu süreç içinde devreye alınan yeni uygulamalardan kısaca bahseder misiniz?

Depremin yaşandığı ilk günden beri Kurum olarak önceliğimiz, sigortalıların tazminatlarına bir an önce kavuşmalarıydı. Bu kapsamda DASK adına birçok yeni uygulamayı da hayata geçirdik. İlk olarak, hasar ihbarından hasar inceleme sürecinin tamamlanmasına kadar olan süreçte vatandaşlarımıza maddi güvence sağlayarak yaralarını sarmaya ilk andan itibaren destek olmak amacıyla DASK’ta bir ilk olarak 27 Şubat 2023 tarihinde avans ödemesi uygulamasını başlattık ve yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı binalar için sigorta bedelinin %20’si, orta hasarlı binalar için ise sigorta bedelinin %10’u sigortalılarımıza avans olarak ödedik. Bunun yanında, tarafımıza gelen ihbarların yaklaşık yüzde 80’ini oluşturan hafif hasarlı konutlar için de yeni bir uygulama başlattık. Zira, tarafımıza ulaşan hasar dosyalarının büyük çoğunluğunu oluşturan hafif hasarlı dosyaların insan gücü ile tamamlanmasını sağlamak yıllara yayılacak bir sürece neden olacaktı. Bu kapsamda, sigorta bedelinin yüzde 15’i direkt olarak ve muafiyet uygulanmadan sigortalılarımıza ödenmektedir. Sigorta bedelinin yüzde 15’ini tahsil eden sigortalılarımız, talep etmesi durumunda konutlarına eksper göndererek yeniden değerlendirme yapılması da mümkün kılınmıştır. Bir diğer konu ise, konutları ipotekli olan sigortalılarımızın ödemeleriydi. İpotekli konutlar için Bankalar Birliği ile bir iş birliği yapılarak bireysel muvafakatname yerine topluca işlem yapılması sağlanmış olup bu sayede 50.000 TL’ye kadar olan hasarlar doğrudan sigortalılarımıza ödenmektedir. Yine süreç içinde, poliçelerde yer alan iletişim bilgisinin yanlış olması durumuyla karşılaştık. Bu durumunda ödemelerin tahsil edilmesi için gerekli ödeme şifreleri sigortalımıza ulaşmadığından ödemelerin tahsil edilemediği tespit edilmiş ve Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi koordinasyonunda e-Devlet yetkileri ile proje geliştirilmiştir. E- Devlet üzerinde bulunan “DASK Hasar / Ödeme Sorgulama” adımına ek, yeni bir hizmet olarak “DASK Ödeme Şifre Hizmeti” adımı eklenmiştir. Bu sayede sigortalılarımız ödeme şifrelerine e-Devlet üzerinden de erişebilmektedir. Konuyla ilgili sigortalılarımızı bilgilendirmek için de hem eDevlet hem de GSM operatörleri aracılığı ile her hafta SMS gönderimi yapılmaktadır.

Deprem sonrasında sahada neler yaşadığınızdan da bahseder misiniz?

Deprem bölgesindeki illerimizi her hafta ziyaret ettik ve sigortalılarımızla birebir temas kurduk. Burada hedefimiz iletişimi sürekli hale getirmekti. Bizim için en temel ve kıymetli olan vatandaşımızın tazminatlarını ödemenin yanında onların yanında olduğumuzu ve bize her zaman ulaşabileceklerini bilmeleriydi. Hala da tüm vatandaşlarımız ile birebir iletişim halindeyiz. Vatandaşlarımızın ben dahil tüm ekibimize cep telefonlarımız üzerinden ulaşabilmeleri için destek sunuyoruz. Bu iletişimi sağlamak oldukça kıymetli.

Kahramanmaraş depremlerinden sonra Zorunlu Deprem Sigortası poliçelerinde artış oldu mu?

Deprem sonrası yaşanan acı tecrübeler, sigortalı olma eğilimini etkileyerek sigortalılık oranlarında bir artışa vesile oldu. Marmara bölgesi özelinde yürürlükteki poliçe sayılarına bakıldığında deprem sonrası hem İstanbul’da hem de Marmara bölgesinde toplam sigortalılık oranında yaklaşık yüzde 1 oranında bir artış mevcuttur. Günlük poliçe üretiminde ise, ülke genelinde poliçe üretimi %55 oranında arttı. Bu artış vatandaşlarımızın Zorunlu Deprem Sigortası’na sahip olma ihtiyacıyla hareket ettiğini ve kuruma olan güveni de göstermektedir.

Fakat deprem sonrası, bu artış eğilimi her deprem sonrası olduğu gibi normal seyrine geri dönmektedir. Kurum olarak hedefimiz, acı tecrübeler yaşamadan, kapsamımıza giren tüm konutları Zorunlu Deprem Sigortası güvencesi altına almak.

Zorunlu Deprem Sigortası edindirme, uygulama ve yönetimi faaliyetlerinden sorumlu olarak ülkemiz için deprem teminat havuzu oluşturulması ve tüm vatandaşların Zorunlu Deprem Sigortası ile finansal güvence altında olması için çalışan DASK’ın kuruluşundan bugüne geçen 24 yılda, Türkiye genelinde Zorunlu Deprem Sigortası poliçesi sayısı yaklaşık 12 milyona ulaştı.

DASK’a deprem dışındaki teminatların eklenmesi için yapılan çalışmalar ne durumda? Zorunlu Afet Sigortası’nın ne zaman hayata geçirileceğiyle ilgili bilgi verebilir misiniz?

DASK olarak şu anda Zorunlu Deprem Sigortası ile deprem ve depremden kaynaklanan hasarlara karşı sigortalı konut sahiplerine maddi güvence sağlıyoruz.

Son yıllarda sıklaşan ve gittikçe şiddetlenen doğa olaylarına tanıklık etmeye başladığımız bu süreçte, Kurum olarak üzerimize düşen sorumluluğun farkındalığı ile DASK yapısında büyük bir dönüşüm adımı atarak başta sel olmak üzere diğer tüm doğa kaynaklı afet türlerinin DASK’ın kapsamına dahil edilmesi ile ilgili çalışmalarımızda sona yaklaştık. Zorunlu Deprem Sigortası’nın Zorunlu Afet Sigortası’na dönüştürülmesi konusunda çalışmalarımızı 2024 yılı Temmuz ayında tamamlamayı hedefliyoruz. Böylece, tek bir poliçe üzerinden tüm doğa kaynaklı afetler için vatandaşlarımıza teminat sağlayacağız.

Geçtiğimiz dönemde DASK teminat tutarları artırılmıştı. Bu işlemi henüz yapmayan kişiler nasıl bir yol izlemeli?

1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla geçerli olmak üzere Zorunlu Deprem Sigortası Tarifesi güncellendi. Yapılan değişiklikler ile; Betonarme yapılar için 3.016 TL olan sigorta bedeline esas birim metrekare bedeli 6.000 TL’ye, Bir mesken için 640 bin TL olan azami teminat tutarı 1 milyon 272 bin TL’ye, yükseltildi. Bunlara ek olarak ise DASK tarihinde ilk defa, 1 Ocak 2024’ten sonra düzenlenen yeni poliçelerin teminatlarına enflasyon koruması getirildi.

Özetlemek gerekirse, poliçe başlangıç tarihi 1 Ocak 2024 tarihi ve sonrası olan tüm poliçelerin teminatları güncel bedeller üzerinden hesaplanırken, aynı zamanda teminatlar enflasyon koruması altında olacak; her ay, belirlenen enflasyon oranına göre herhangi bir ek prim ödemesi yapılmadan güncellenecektir.

Poliçe başlangıç tarihi 1 Ocak 2024 tarihi öncesi olan tüm sigortalılarımızın teminatlarının güncellenmesi ve enflasyon korumasından faydalanması için sigorta acenteleri ya da sigorta şirketleri ile iletişime geçmeleri; ek prim ödemelerini gerçekleştirerek zeyil işlemlerini tamamlamaları gerekmektedir. 

2024 yılında tüm vatandaşlarımızı evlerini DASK güvencesi altına almaya, süresi dolan poliçelerini yenilemeye ve daha güçlü bir finansal güvenceye sahip olmak için teminatlarını güncellemeye davet ediyoruz.