Page 28 - İdeal Mag
P. 28
Dijitalleşme artık tüm hayatımızı domine ediyor. Yaşamımızı
kolaylaştırırken bir yandan da kendine bağımlı hâle getiren
dijitalizasyon ne yazık ki beyin yorgunluğunun başlıca
sebepleri arasında yer alıyor. İnternet, çevrim içi oyunlar,
sosyal medya derken tüm bu dijital ortamlar, beynin ödül
sistemi olarak bilinen dopamin salınımını artırıyor ve gerçek
hayatımızda aldığımız zevki azaltarak bizi dijital ortamlara
mecbur bırakıyor.
Beyin yorgunluğu, zihinsel faaliyetle- ternet kanallarını tercih eder.”
rin aşırı yüklenmesi sonucu ortaya çı-
kan bir durum olarak açıklanıyor. Faz- Teknoloji, Kronik Bir Stres
la çalışma, aşırı dijital ekran kullanımı, Kaynağı
uyku düzensizliği, stres altında olma
gibi faktörler beyin yorgunluğunu Böylelikle kişi, hayatın normal akışın-
artırırken zihinsel bulanıklık, yorgun- daki olaylara bir türlü dikkatini vere-
luk hissi ve duygusal dalgalanmalar, mez hâle geliyor. Öte yandan teknoloji
beyin yorgunluğunun belirtilerinden kişinin sürekli karar verme mekaniz-
sayılıyor. Yaşamımızın giderek dijital- masının çalışır olmasına neden olu-
leşmesiyle hastalık yakınmalarına bir yor. İzleyeceği kanaldan, paylaşacağı
yenisinin eklendiğini söyleyen Nöroloji fotoğrafa kadar sürekli bir seçim hâ-
Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz; sürekli linde olunması beynin heyecanlanma-
yorgunluk hâli, enerji eksikliği, odaklan- sına, ödül sisteminin aktif olmasına ve
ma güçlüğü ve tükenmişlik hislerinin dolayısıyla beynin aşırı çalışmasına yol
arkasında “dijital yorgunluk” olduğun- açıyor. Nöroloji Uzmanı Uludüz, araş-
dan söz ediyor. Uludüz, dijitalleşme- tırmaların teknolojinin aynı zamanda
nin beyni nasıl yorduğunu şu sözler- kronik bir stres kaynağı olduğunu or-
le açıklıyor: “Beyni çalışmaya motive taya çıkardığını belirterek, “E-posta-
eden en önemli sistem ödül sistemidir. ları, haberleri ve sosyal medyayı kont-
Dopamin ve serotonini çoğaltan her rol etme zorunluluğu hisseden kişiler,
hareketinizde, beyniniz sizi mutlulukla vücudunda bunun ciddi bir stres yanıtı
ödüllendirir. Teknoloji beynin bu zaa- oluşturduğunun farkında değiller. Kro-
fından yararlanır. Ancak, sürekli olarak nik stres, kortizol hormonlarının sürekli
beslenen dopamin yolları nihayetin- salındığı anlamına gelir ki bu durum da
de duyarsızlaşır, elindeki ile yetinmez kronik iltihaplanmayı tetikler. Bu yüz-
ve daha fazlasını isteyebilir. Dopamin den artık özellikle de yoğun teknoloji
yolları duyarsızlaştıkça beynin odak- kullanımı olan gençler arasında uyku
lanma becerisi bozulur. Beyin, kısa sorunları, depresif belirtiler, anksiye-
yoldan kolayı seçerek, daha hızlı ve te, insülin direnci, kronik ağrı ve kronik
yoğun şekilde dopamini besleyen in- yorgunluk gibi iltihabi durumlar çok
28